***
































ALLAH (C.C) KİME HAYRI MURÂD ETTİYSE, ONU DİNDE FAKÎH (ÂLİM) KILAR.

ders--8

DERS –8. ARAPÇA                    
  الدَّرْسُ الثَّامِنُ- اللُّغَةُ العربيَّةُ. 
KONU: Temyiz
 الموضوع: التّمْيِّيزُ.
         
 
ÖĞRETMENİN AÇIŞ KONUŞMASI:
أيها الإخوةُ والأخوات،
السلامَ عليكم ورحمة اللهِ وبركاتُهُ وبعد،
 
فإنَّ التَّمْيِيِزَ مَوْضُوعٌ هامٌّ فيِ عِلْمِ النحوِ. خَاضَ فيِ شَرْحِهِ النُّحَاةُ إلىِ حدٍّ يَسْتَغْنيِ الطَّالِبُ عَنْ قِسْطٍ كَبِيرٍ مِنْهُ. فَقَدْ تَنَاوَلَتُ مَسْأَلَةَ التَّمْيِيِزَ هُنَا فيِ حُدُودٍ مُوَافِقَةٍ لِمُسْتَوىَ وَمَطَالِبِ غَيْرِ الْمُتَخَصِّصِينَ وَبِشَكْلٍ مُبسَّطٍ وَوَاضِحٍ.
 
إنَّ التَّمْيِيِزَ لُغَةً: هُوَ التَّبْيينُ والتَّفْسِيرُ وَرَفْعُ الإبْهَامِ فيِ جُمْلَةٍ أوْ مُفْرَدٍ بِالنَّصِّ عَلىَ أَحَدِ مُحْتَمَلاَتِه لِتَخْلِيصِ الأجْنَاسِ بَعْضِهَا مِنْ بَعْضٍ. وَلَفْظُ الْمُمَيِّزِ إسْمٌ نَكِرَةٌ يَأْتيِ بَعْدَ الْكَلاَمِ التَّامِّ يُرَادُ بِهِ تَبْيِينُ الْجِنْسِ.
 
تَجِدُونَ فِيمَا يَليِ جُمَلاً مُعَدَّةُ باللُّغَةِ التُّرْكِيةِ فيِ هَذَا الْمَوْضُوعِ، أَطلُبُ مْنْكُمْ الآنَ أن تَقُومُوا بِنَقلِهَا إِلىَ اللُّغَةِ الْعَرَبِيَّةِ عَلىَ سَبِيلِ التَّمْرِينِ.
 
  1. Eski derslerimizden birinde demiştik ki, gramerde temyiz:
 bir cinsten kapalılığı kaldıran sözcüktür; ta ki başka bir cinsle karışmasın.
كُنَّا قَدْ قُلْنَا فيِ أَحَدِ دُرُوسِنَا السَّابِقَةِ: إنَّ التَّمْيِيِزَ فيِ النَّحْوِ،
كَلِمَةٌٌ تَرْفَعُ الإبْهَامَ عَنْ جِنْسٍ، لأَلاَّ يَلْتَبِسَ بِجِنْسٍ آخَرَ.
 
2. Temyiz, mansuplardandır.
التَّمْيِيِزُ مِنَ الْمَنْصُوبَاتِ.
 
3. Temyiz, ancak meçhul ve kapalı bir sözden sonra gelir.
وَلاَ يَكُونُ التَّمْيِيِزُ إلاَّ بَعْدَ كَلاَمٍ مَجْهُولٍ مُبْهَمٍ.
 
4. Örneğin, Kap balla doldu, dersin.
تَقُولُ مَثَلاًً: امْتَلأَ الإِنَاءُ عَسَلاً.
 
5. Zeyd ter döktü.
وَتَصَبَّبَ زَيْدٌ عَرَقاً.
 
6. Çaresiz kaldılar.
وَضَاقَ بِهِمْ ذرْعاً (هود/77)
 
7. Oظ insanların en güzel yüzlüsüdür.
إِنَّهُ أَحْسَنُ النَّاس ِ وَجْهاً
 
8. Benim senden daha çok malım, daha güçlü adamlarınm var.
أنَا أكْثَرُ مِنْكَ مَالاً ، وَأعَزُّ نَـفَراً (كهف/34)
 
9. Allah için söylemek lazım: büyük adam!
لِلَّهِ دَرُّهُ رَجُلاً.
 
10. Dünyalar dolusu altın:
مِلْءُ الأرْض ِ ذهَباً. (آل عمرتن/91)
 
11. Hedefe ulaştırıcı ve destekleyici olarak Allah yeter!
وَكَفَى بِرَبِّكَ هَادِياً وَنَصِيْراً (فرقان/31)
 
12. Ben oniki tane yıldız gördüm.
إِنِّي رَأَيْتُ أَحَدَ عَشَرَ كَوْكَبًا (يوسف/4)
 
13. Kim miskal-i zerre kadar iyilik yapsa korşılığını görür.
فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ.
 
14. Temyizin beş tane özelliği var: birincisi isim olmalı; ikimcisi fazla olmalı;
 üçüncüsü nekre olmalı; dördüncüsü donuk olmalı;
 beşincisi şeylerin kapalılığını açıklamalı.
التَّمْيِيِزُ لَهُ خَمْسُ مَيِّزاتٍ: أَحَدُهَا أنْ يَكُونَ إِسْمًا، وَالثَّانيِ أنْ يَكُونَ فَضْلَةً، وَالثَّالِثُ أنْ يَكُونَ نَكِرَةً وَالرَّابِعُ أنَْ يَكُونَ جَامِدًا وَالْخَامِسُ أنْ يَكُونَ مُفَسِّرًا لِمَا انْبَهَمَ مِنَ الذَّوَاتِ.
 
15. Temyiz ilk üç hususta hale uygundur; son iki hususta ise ona aykırıdır.
التَّمْيِيِزَمُوَافِقٌ لِلْحَالِ فِي الأُمُورِ الثَّلاَثَةِ الأوُلىَ، وَمُخَالِفٌ فيِ الأَمْرَيْنِ الأَخِيرَيِنَ
 
16. Temyizin üç türü vardır: ya miktarın türünü açıklayıcıdır;
ya iki şeyi karşılaştırmadaki farkı açıklayıcıdır;
ya da övgü veya yergi sözlerindeki kapalılığı kaldırır.
لِلتَّمْيِيِزِ ثَلاَثةُ أَنْوَاعٍ: إمَّا تَوْضِيحٌ لِنَوْعِ الْمِقْدَارِ؛ أَوْ إمَّا شَيْئٌ يُوَضِّحُ التَّفَاوُتَ فيِ الْمُقَارَنَةِ بَيْنَ الشَّيْئَيْنِ. أَوْ إِمَّا يَرْفَعُ الإبْهَامَ عَنْ كَلِمَاتِ الْمَدْحِ وَالذَّمِّ.
 
17. Mertebelerine göre sayıların temyizleri vardır.
لِلأَعْدَادِ تَمْيِيِزٌ عَلىَ حَسَبِ مَرَاتِبِهَا.
 
18. Sayılar için gruplar ve mertebeler bulunur: Birler, onlar, yüzler,
binler onbinler...vb.
إنَّ لِلْعَدَدِ فِئآتًا وَمَرَاتِبَ : آحَادٌ ، وَعَشَرَاتٌ ، وَمِئَآتٌ ، وَأُلُوفٌ وَهَلُمَّ جَرًّا.
 
19. Eril sayılar üçten ona kadar müennes olur.
وَعَدَدُ الْمُذَكَّرِ يَكُونُمُؤَنَّثًا مِنَ الثَّلاَثَةِ إِلىَ الْعَشْرَةِ
 
20. Dişil sayılar üçten ona kadar müzekker olur.
وَعَدَدُ الْمُؤَنَّثِ يَكُونُ مُذَكَّرًا مِنَ الثَّلاَثَةِ إِلىَ الْعَشْرَةِ.
 
21. Örneğin, «Thalatha’tu rijal’in wa Thalath’u niswa’tin» dersin.
تَقُولُ مَثَلاً: ثَلاَثَةُ رِجَالٍ، وَخَمْسُ نِسْوَةٍ.
 
 
 
CÜMLELERİN METNE DÖNÜŞTÜRÜLMÜŞ ŞEKLİ:
 
التَّمْيِيِزُ لَهُ خَمْسُ مَيِّزاتٍ: أَحَدُهَا أنْ يَكُونَ إِسْمًا، وَالثَّانيِ أنْ يَكُونَ فَضْلَةً، وَالثَّالِثُ أنْ يَكُونَ نَكِرَةً وَالرَّابِعُ أنَْ يَكُونَ جَامِدًا وَالْخَامِسُ أنْ يَكُونَ مُفَسِّرًا لِمَا انْبَهَمَ مِنَ الذَّوَاتِ. التَّمْيِيِزَمُوَافِقٌ لِلْحَالِ فِي الأُمُورِ الثَّلاَثَةِ الأوُلىَ، وَمُخَالِفٌ فيِ الأَمْرَيْنِ الأَخِيرَيِنَ. لِلتَّمْيِيِزِ ثَلاَثةُ أَنْوَاعٍ: إمَّا تَوْضِيحٌ لِنَوْعِ الْمِقْدَارِ؛ أَوْ إمَّا شَيْئٌ يُوَضِّحُ التَّفَاوُتَ فيِ الْمُقَارَنَةِ بَيْنَ الشَّيْئَيْنِ. أَوْ إِمَّا يَرْفَعُ الإبْهَامَ عَنْ كَلِمَاتِ الْمَدْحِ وَالذَّمِّ.لِلأَعْدَادِ تَمْيِيِزٌ عَلىَ حَسَبِ مَرَاتِبِهَا. إنَّ لِلْعَدَدِ فِئآتًا وَمَرَاتِبَ : آحَادٌ ، وَعَشَرَاتٌ ، وَمِئَآتٌ ، وَأُلُوفٌ وَهَلُمَّ جَرًّا. وَعَدَدُ الْمُذَكَّرِ يَكُونُمُؤَنَّثًا مِنَ الثَّلاَثَةِ إِلىَ الْعَشْرَةِ. وَعَدَدُ الْمُؤَنَّثِ يَكُونُ مُذَكَّرًا مِنَ الثَّلاَثَةِ إِلىَ الْعَشْرَةِ. تَقُولُ مَثَلاً: ثَلاَثَةُ رِجَالٍ، وَخَمْسُ نِسْوَةٍ.
 
***
 
 
Bugün 667 ziyaretçi (938 klik) kişi burdaydı!










 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol