***
































ALLAH (C.C) KİME HAYRI MURÂD ETTİYSE, ONU DİNDE FAKÎH (ÂLİM) KILAR.

ders--10

DERS –10. GENEL KÜLTÜR                      
 الثَّقَاقةُ العَامَّةُ.  الدَّرْسُ الْعَاشِرُ -
KONU: Yönler
 الموضوع: التّعْبِيرُ عَنْ الْجِهَاتِ.
         
 
ÖĞRETMENİN AÇIŞ KONUŞMASI:
أيها الإخوةُ والأخوات،
السلامَ عليكم ورحمة اللهِ وبركاتُهُ وبعد،
 
 فَإنَّهُ لَيْسَ لِكُلِّ شَيْءٍ وَجْهًا وَاحِدًا فَحَسْبُ، وإنّما أحياناً وُجُوهٌ مُتَعَدِّدَةٌ. وَالْعُلَمَاءُ يَقُولُونَ إنَّ الأبْعَادَ ثَلاَثَةٌ: الطُّولُ والْعَرْضُ والْعُمْقُ، بَعْدَ ذَلِكَ يَقْسِمُونَ هَذِهِ الأَقْسَامَ الثَّلاَثَةَ إِلىَ سِتَّةٍ، وَهِيَ الْجِهَاتُ السِّتُّ. تِلْكَ وَاضِحَةٌ، الأَمَامُ وَالْخَلْفُ، وَاليَسَارُ وَالْيَمِينُ، وَالْفَوْقُ وَالتَّحْتُ.
 
بَعْدَ ذَلِكَ، يَقُولُونَ: إنَّ الْجِهَاتِ السِّتَّ وَالأَبْعَادَ الثَّلاَثَةَ، أُمُورٌ أَوَّلِيَّةٌ، وَإلاَّ الْجِهَاتُ مِلْيَارَاتٌ بِالِّنِّسْبَةِ إِلىَ جِهَاتِ الْمَادَّةِ.
 
 لِنَفْرُضْ خَطًّا من هنا، وخَطًّا مِنْ هُنَا، وخَطًّا مِنْ هُنَا، أَظْهَرَتْ الْجِهَاتِ السِّتَّ، (أَيْ الأَمَامَ وَالْخَلْفَ وَالْفَوْقَ وَالتَّحْتَ وَالْيَمِينَ وَالْيَسَارَ). بَيْنَ هَذِهِ الْخُطُوطِ كَمْ مِنَ الْجِهَاتِ تَكُونُ؟ ثمَّ خُذُوا خَطًّا إِلىَ الْفَوْقِ وَخَطًّا إِلىَ الأَمَامِ وَخَطًّا إِلىَ الْيَمِينِ، وَخُطُوطًّا إِلىَ جِهَاتٍ مُخْتَلِفَةٍ؛ تَجِدُونَ وَقَدْ بَلَغَ عَدَدُ الْخُطُوطِ إِلىَ مِلْيَارَاتٍ. لأنَّ الشَّيْءَ كُلَّمَا ازْدَادَ بُعْداً ازْدَادَ اتِّسَاعاً، وَكُلَّمَا ازْدَادَ اتِّسَاعاً ازْدَادَ جِهَةً،
 
وَلِهَذَا قَدِ اهْتَمَّ الْعُلَمَاءُ وَرِجَالُ الْبَحْثِ بِمَفْهُومِ الْجِهَةِ كُلٌّ عَلىِ حَسَبِ عِلْمِهِ وَمَقْصُودِهِ وَمَوْضُوعِهِ.
 
وَنَحْنُ عِنْدَمَا نُرِيدُ أنْ نبيِّنَ مَكَانَ شَيْءٍ مِنَ الأَشْيَاءِ كَثِيرًا مَّا نُعَبِّرُ عَنْ جِهَتِهِ. لِذَا يَكْثُرُ اسِتِعْمَالُ كَلِمَةِ (الْجِهَةِ) فيِ كَلاَمِ النَّاسِ.
 
فَقَدْ أَعْدَدْتُ لَكُمْ بِهَذِهِ الْمُنَاسَبَةِ جُمَلاً فِيمَا يَليِ بِاللُّغَةِ التُّرْكِيةِ لِتَنْقُلُوهَا إِلىَ اللُّغَةِ الْعَرَبِيَّةِ عَلىِ سَبِيلِ التَّمْرِينِ.
 
 
1. Yönler geleneksel anlayışta altıdır.
الْجِهَاتُ فيِ الْمَفْهوُمِ التَّقْليِديِّ سِتٌّ.
 
2. Bunlar: sağ, sol, ön, arka, yukarı ve aşağıdır.
وَهِيَ الْيَمِينُ، والشِّمَالُ، وَالأمَامُ، والْخَلْفُ، وَالْفَوْقُ وَالتَّحْتُ.
 
3. Astronomi biliminin terminolojisinde ise 4 tür.
وأمَّا فيِ مُصْطَلََحِ عِلْمِ الْفَلَكِ فَهِيَ أَرْبَعَةٌ.
 
4. Bunlar: Doğu, batı, güney ve kuzeydir.
وَهِيَ الشَّرْقُ، وَالْغَرْبُ، وَالْجَنوُبُ، وَالشِّمَالُ.
 
5. Allah’tan başka her şeyin yönleri vardır.
كُلُّ شَيْءٍ سِوىَ اللهِ، لَهُ جِهَاتٌ.
 
6. Çünkü her şey bir mekân işgal eder.
لأنَّ كُلَّ شَيْءٍ مْنَ الأشْيَاءِ يُشْغِلُ مَكَانًا مُعَيَّنًا.
 
7. Mekânın ise mutlaka yönleri vardır.
وَالْمَكَانُ لاَبُدَّ أَنْ يَكُونَ لَهُ جِهَاتٌ.
 
8. Rabb’imize gelince O, yönlerden münezzehtir.
أمَّا رَبُّنَا تَبَارَكَ وَتَعَالىَ، فَإنَّهُ مُنَـزّهٌ عَنِ الْجِهَاتِ.
 
9. Biz Allah’ı her şey gibi «Şey» diye niteleriz * ve O’na, altı yönden münezzeh bir zat deriz.
نُسَمِّي الله شيئًا لاَ كَالاشْيَا * وَذَاتًا عَنْ جِهَاتِ السِّتِّ خاَليِ.
 
10. Arapça «cihet» kelimesi «Wecehe - Yecihu»’nun türevidir.
كَلِمَةُ الْجِهَةِ مُشْتَقّةٌ مِن وَجَهَ يَجِهُ.
 
11. O ise yönelinen taraftır. Cihet: insanın yöneldiği taraftır.)
وَهِيَ النَّاحِيَةُ الَّتيِ يُتَّجَهُ إِلَيْهَا.
 
12. Örneğin: Mescid’ul-Haram’ın bulunduğu yöne işaretle bu kıble cihetidir, denir. 
يُقَالُ مَثَلاً: هَذِهِ جِهَةُ الْقِبْلَةِ، إِشَاَرةً إِلىَ الْجِهَةِ الَّتيِ يَقَعُ فِيهَا الْمَسْجِدُ الْحَرَامُ.
 
13. Yön, çeşitli şekillerde tayin edilebilir.
يُمْكِنُ تَعْيِينُ الْجِهَةِ بِطُرُقٍ مُخْتَلِفَةٍ.
 
14. Yön tayin etmekte faydalanılan çeşitli aletler bulunmuştur.
قَدْ اُكْتُشِفَتْ آلاتٌ مختلِفةٌ يُستَعانُ بِهَا عَلىَ تَعْيِينِ الْجِهَاتِ
 
15. Bu aletlerden biri de pusuladır.
مِنْ أَشْهَرِ هَذِهِ الآلاتِ، البَوْصَلَةُ.
 
16. Bu, dünyanın herhangi bir yerinde yön belirlemede kullanılan özel bir cihazdır.
وهِيَ جِهَازٌ خَاصٌّ يَتُمُّ تَحْدِيدُ الْجِهَاتِ بِهِ فيِ أيِّ مَكَانٍ فيِ الْعَالَمِ.
 
17. Pusula ilk defa Çin’de keşfedilmiştir.
اُكْتُشِفَتْ الْبَوْصَلةُ لأوّلِ مرّةٍ في الصِّينِ.
 
18. Bu alet milattan önce Çinli kaptanlar tarafından kullanılırdı.
وَكَانَتْ هَذِهِ الآلَةُ تُسْتَخْدَمُ مِنْ قِبَلِ الرَّبَابِينِ الصِّيِنِيِّينَ
قَبْلَ مِيلاَدِ عِيسىَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ.
 
19. Sonra Arap kaptanlar tarafından kullanıldı.
ثُمَّ اسْتَخْدَمَهَا الرَّبَابِينُ الْعَرَبُ.
 
20. Onların aracılığıyla Avrupa’ya yayıldı.
فَانْتَشَرَتْ بِوَاسِطَتِِهِمْ فيِ أُورُوبَّا.
 
21. Pusula kelimesi İtalyanca’dır.
كَلِمَةُ الْبَوْصَلَةِ إِيطاَلِيَّةٌ.
 
22. Bu kelime yabancıdır; Araplar da Türkler de aynı şekilde kullanırlar.
وَهِيَ كَلِمَةٌ دَخِيلَةٌ، يَسْتَعْمِلُهَا التُّرْكُ وَاْلعَرَبُ عَلىِ السَّوَاءِ.
 
23. Bu kelime hem Arapça’da hem Türkçe’de aynı fonetikle,
fakat küçük bir farkla kullanılır,
تُسْتَخْدَمُ هَذِهِ الْكَلِِمَةُ فيِ اللُّغَتَينِ الْعَرَبِيَّةِ وَالتُّرْكِيَّةِ
   بِنَفْسِ اللَّفْظِ، وَلَكِنْ بِفَرْقٍ صَغِيرٍ.
 
 
CÜMLELERİN METNE DÖNÜŞTÜRÜLMÜŞ ŞEKLİ:
 
 
الْجِهَاتُ فيِ الْمَفْهوُمِ التَّقْليِديِّ سِتٌّ.وَهِيَ الْيَمِينُ، والشِّمَالُ، وَالأمَامُ، والْخَلْفُ، وَالْفَوْقُ وَالتَّحْتُ.وأمَّا فيِ مُصْطَلََحِ عِلْمِ الْفَلَكِ فَهِيَ أَرْبَعَةٌ.وَهِيَ الشَّرْقُ، وَالْغَرْبُ، وَالْجَنوُبُ، وَالشِّمَالُ.كُلُّ شَيْءٍ سِوىَ اللهِ، لَهُ جِهَاتٌ.لأنَّ كُلَّ شَيْءٍ مْنَ الأشْيَاءِ يُشْغِلُ مَكَانًا مُعَيَّنًا.وَالْمَكَانُ لاَبُدَّ أَنْ يَكُونَ لَهُ جِهَاتٌ.أمَّا رَبُّنَا تَبَارَكَ وَتَعَالىَ، فَإنَّهُ مُنَـزّهٌ عَنِ الْجِهَاتِ.
 
نُسَمِّي الله شيئًا لاَ كَالاشْيَا * وَذَاتًا عَنْ جِهَاتِ السِّتِّ خاَليِ.
 
كَلِمَةُ الْجِهَةِ مُشْتَقّةٌ مِن وَجَهَ يَجِهُ.وَهِيَ النَّاحِيَةُ الَّتيِ يُتَّجَهُ إِلَيْهَا.يُقَالُ هَذِهِ جِهَةُ الْقِبْلَةِ، إِشَاَرةً إِلىَ الْجِهَةِ الَّتيِ يَقَعُ فِيهَا الْمَسْجِدُ الْحَرَامُ.يُمْكِنُ تَعْيِينُ الْجِهَةِ بِطُرُقٍ مُخْتَلِفَةٍ.قَدْ اُكْتُشِفَتْ آلاتٌ مختلِفةٌ يُستَعانُ بِهَا عَلىَ تَعْيِينِ الْجِهَاتِ. مِنْ أَشْهَرِ هَذِهِ الآلاتِ، البَوْصَلَةُ. وهِيَ جِهَازٌ خَاصٌّ يتُمُّ تَحْدِيدُ الْجِهَاتِ بِهِ فيِ أيِّ مَكَانٍ فيِ الْعَالَمِ. اُكْتُشِفَتْ الْبَوْصَلةُ لأوّلِ مرّةٍ في الصِّينِ. وَكَانَتْ هَذِهِ الآلَةُ تُسْتَخْدَمُ مِنْ قِبَلِ الرَّبَابِينِ الصِّيِنِيِّينَ قَبْلَ مِيلاَدِ عِيسىَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ. ثُمَّ اسْتَخْدَمَهَا الرَّبَابِينُ الْعَرَبُ. فَانْتَشَرَتْ بِوَاسِطَتِِهِمْ فيِ أُورُوبَّا. كَلِمَةُ الْبَوْصَلَةِ إِيطاَلِيَّةٌ. وَهِيَ كَلِمَةٌ دَخِيلَةٌ، يَسْتَعْمِلُهَا التُّرْكُ وَاْلعَرَبُ عَلىِ السَّوَاءِ. تُسْتَخْدَمُ هَذِهِ الْكَلِِمَةُ فيِ اللُّغَتَينِ الْعَرَبِيَّةِ وَالتُّرْكِيَّةِ بِنَفْسِ اللَّفْظِ، وَلَكِنْ بِفَرْقٍ صَغِيرٍ.
 
***
 
Bugün 684 ziyaretçi (962 klik) kişi burdaydı!










 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol