ORUCU BOZAN ŞEYLER
ORUCU BOZAN ŞEYLER
Oruca aykırı olan bir şeyin yapılması halinde oruç bozulur. Orucu bozan bazı şeyler hem kaza hem de kefareti gerektirir. Orucu bozan bazı şeylerden dolayı ise sadece kaza gerekir.
ORUCU BOZUP KAZA VE KEFFARETİ GEREKTİREN ŞEYLER
1) Mazaretsiz olarak, oruçlu olduğunu bilerek yemek ve içmek
2) Oruçlu olduğunu bile bile cinsel ilişkide bulunmak. Karı kocadan biri ötekine zorla ilişkide bulunduğu takdirde, zorla ilişkide bulunana kaza ve kefaret, kendisine zorla ilişkide bulunulana ise sadece kaza gerekir.
3) Ağzına giren yağmur, kar ve doluyu kendi isteğiyle yutmak
4) Sigara içmek
5) Enfiye çekmek
6) Buğday ve arpa tanesini yutmak
7) Dışardan bir susam tanesi kadar bir şeyi alıp yutmak
8) Yenmesi alışılmış olan çamur, kil vb. şeyleri yemek (bazı kimseler bunları severek yer)
9) Az miktarda tuz yemek (çok yemek ise sadece kaza gerektirir)
10) Karısının veya sevdiği bir kimsenin tükürüğünü yutmak (bundan zevk aldığı için hem kaza ve hem de kefaret gerekir, başkasının tükürüğünden ise iğrenileceği için bundan kefaret gerekmez, sadece kaza gerekir)
11) Kan aldırdıktan veya sadece karısını öptükten sonra orucu bozulduğu kanaatiyle bile bile orucunu bozmak
Ramazan ayında niyet ederek oruca başlayan kimse, bu saydığımız şeylerden birini bilerek ve özürsüz olarak yaparsa, orucu bozulmuş olur. Bozulan bu orucu kaza etmesi ve kasten bozduğu için de kefaret tutması gerekir.
Keffareti düşüren şeyler
Keffareti gerektiren bir şeyi yaparak orucunu bozan kimse, aynı gün oruç tutamayacak derece hastalanır veya kadın ayhali (hayız) ya da loğusa olursa kefaret düşer, yani kefaret orucu tutması gerekmez. Ancak hastalığın kendi isteği dışında olması şarttır. Kendisi kasten hastalığa sebep olursa kefaret düşmez. Dolayısıyla sefer mesafesinde olan bir yolculuğa çıkılması ile de kefaret düşmez.
ORUCU BOZUP YALNIZ KAZAYI GEREKTİREN ŞEYLER
1) Çiğ pirinç, sade un ve içine yağ gibi bir şey konulmayan hamur yemek
2) Pamuk ve kağıt gibi yenmesi mutad olmayan bir şey yemek
3) Bir defada çok miktarda tuz yemek (az yenirse hem kaza hem de kefaret gerekir)
4) Yenmesi mutad olmayan zeytin çekirdeği ve benzeri şeyleri yemek, yenmesi alışılmış olan çekirdek vb. yemek ise kefareti de gerektirir
5) Taş, toprak, demir, altın ve gümüş gibi şeyleri yutmak
6) İçi olmayan ceviz ve badem vb. yutmak (bunların içi varsa kefaret de gerekir)
7) Kalçadan şırınga yaptırmak
8) Burnuna ilaç çekmek
9) Kulağın içine yağ damlatmak
10) Başta bulunan yaraya konulan ilacın dimâğa (beyne), karındaki yaraya konulan ilacın içeriye ulaşması.
Bu, İmam Ebu Hanife’nin görüşüdür. Buna göre, iğne yaptırmak orucu bozar ve kazayı gerektirir. Çünkü iğne vasıtasıyla verilen ilaçiç kısımlara kadar ulaşmaktadır.
İmam Ebu Yusuf ve İmam Muhammed’e göre ise, tabii olmayan yollar dışında vücudun başka tarafından açılan bir yoldan içeri giden ilaç, orucu bozmadığı için iğne yaptırmakla oruç bozulmaz. Çünkü vücudad verilen ilaç, ağız gibi tabii bir yoldan değil, deriden açılan başka bir yoldan verilmektedir.
Ancak ibadetlerde ihtiyatlı hareket etmek esas olduğundan Ramazanda iğne yaptırmak zorunda kalan kimse bunu mümkünse iftardan sonra yaptırmalıdır.
Bu mümkün olmaz da gündüz iğne yaptırmak zorunda kalırsa, İmam Ebu Yusuf ile İmam Muhammed’in görüşlerini esas alarak orucuna devam eder ve bu orucunu da daha sonra kaza etmesi gerekmez.
11) Ağzına aldığı boyalı iplik gibi şeylerin boyası ile rengi değişen tükürüğü yutmak
12) Boğazına kaçan kar veya yağmuru kendi isteği olmayarak yutmak (kendi isteğiyle olursa kefaret de gerekir)
13) Zorlama ile oruç bozmak
14) Dişleri arasında kalan nohut tanesini geömeyen yemek kırıntısını yutmak
15) Abdest esnasında ağzına ve burnuna su alırkenkendi leinde olmayarak boğazına su kaçmak
16) Unutarak yiyip içtikten sonra orucunun bozulduğunu zannederek yiyip içmek
17) Ağız dolusu kusmak (kendi isteği ile)
18) Ağız dolusu gelen veya kendi isteğiyle getirdiği kusuntuyu mideye geri çevirmek
19) Kendi isteğiyle içine veya genizine duman çekmek. İsteğiyle olmazsa oruç bozulmaz (isteğiyle içeri çekilen duman sigara dumanı ise kefaret gerekir)
20) Güneş batmadığı halde, battı zannederek iftar etmek
21) İmsak vakti geçtiği halde, daha vakit vardır zannederek yemek
22) Cinsel ilişki olmaksızın, kadına dokunmak veya öpmek sonucu boşalmak
23) Ramazan orucundan başka bir orucu bozmak (Ramazan orucundan başka bir orucu bilerek bozmak sadece kazayı gerektirir)
24) Ramazan orucuna niyet etmeyerek yiyip içmek (Keffaret, niyet edilerek başlanan orucu bozmaktan lazım gelir. Oruca niyet edilmeyerek yiyip içtiği taktirde sadece o günün orucunu Kaza eder)
25) Misafir iken oruca başlayıp ikamete niyet ettikten sonra yemek (yani seferi olduğu halde oruç tutmaya niyet edip, sonra da ikamete yani gittiği yerde 15 günden fazla kalmaya niyet ettikten sonra orucunu yerse, kaza gerekir)
26) Mukim iken oruca başlayıp sefer mesafesi yolculuğa niyet ederek bulunduğu yerin sınırlarını geçtikten sonra orucu bozmak
27) Kulağa yağ damlatmak (Bu, kulak zarı arızalı olup sıvının içeriye girmesi halindedir. Sıvı içeriye gitmediği takdirde oruç bozulmaz)
Sayılan bu şeylerden birini yapan kimsenin orucu bozulur ve bozulan orucunu gününe gün kaza etmesi gerekir.
Bunlardan biriyle orucu bozulan kimsenin akşama kadar orucu bozacak bir şey yapmaması da vacibdir.
Gündüz iyileşen hasta, yolculuğu sona eren müsafir, ayhali veya lohusalıktan temizlenen kadın, ergenlik çağına gelen çocuk ve Müslüman olan gayr-i Müslim, Ramazan ayına saygı için günün kalan kısmında oruçlu imiş gibi akşama kadar orucu bozacak şeylerden sakınmaları uygun olur.
Oruca niyetlenen kadın, gündüz ayhali veya loğusa olursa, orucunu bozması lazımdır. Akşama kadar oruçlu durması haramdır.
Kadın, henüz ayhali olmadan âdet günümdür diyerek orucunu bozmamalıdır.
Hasta ve yolcu olup oruç tutmayan kimselerin yemeden, içmeden durmaları gerekmez. Ancak bunlar açıktan değil de gizli olarak yerler.
