Gurmar
Damiana (Turnera diffusa); aromatik yaprakları olan küçük bir çalı türüdür. Meksika kökenli olan bu bitki, günümüzde Texas, Karaip Adaları ve Güney Afrika’ da da yetiştirilmektedir. Yaprakları tırtırlı olup; kenarları boyunca 10-25 mm genişliğinde 3-6 diş bulunur. Yaprakları Orta Amerika kültürlerinde (Aztek, Maya ve İnkalar) eskiden beri çeşitli amaçlar için kullanılagelmiştir. Kadim Maya medeniyetinde Damiana baş dönmesi, denge kaybı ve cinsel istek arttırıcı olarak kullanılmıştır. Son 100 yıldan fazla bir süredir Damiana’nın birincil kullanımı hem erkekler hem de bayanlar için cinsel fonksiyonları dengelemek ve düzenlemekle ilgili olmuştur. Fakat Damiana anti-depresant (sakinleştirici), tonik (Kuvvet verici), idrar arttırıcı ve idrar yolları antiseptiği, öksürük giderici ve hafif laksatif (Müshil) etkileri için de kullanılmaktadır. Almanya ve İngiltere’ de yaprakları yaygın olarak aşırı zihinsel aktivite ve sinirsel yorgunluğa karşı ve hormonal, merkezi sinir sistemi üzerine kuvvet verici bir tonik olarak kullanılmaktadır. Hollanda ‘ da ise sadece seksüel başarıları için değil aynı zamanda üreme organları üzerindeki pozitif etkilerinden dolayı da çok saygın bir bitkidir. Anavatanı olan Meksika’ da ise cinsel istek arttıcı, uyarıcı, kuvvetlendirici ve idrar arttırıcı olarak ünlenmiştir. Ayrıca yorgunluk ve bitkinlik için güvenilir bir care olarak, idrar yolları iltihabı ve özellikle yorgunluğun neden olduğu cinsel iktidarsızlık durumlarında bilimsel kabul görmüştür. Meksika’ da orchitis (Bir testis iltihabı) ve spermatorrhea (istemdışı boşalma) için de kullanılmaktadır.
Damiana; Pinen, cineol, cadinen, ve copaen gibi eterli uçucu yağlar, çok çeşitli terpenler, alkaloitler, flavonlar, cyan-glikozitleri (gonzalitosin), arbutin, damianin, tanen, reçine ve amino asitler içermektedir. Yaprakları bu maddelere ek olarak cinsel organlar üzerinde uyarıcı etkisi ile bilinen beta-sitosterol içermektedir. Damiana, öncelikle sinir sistemini genel anlamda güçlendirir. Merkezi sinir ve hormon sistemini dengeler.. Farmakolojik araştırmalara göre, içerdiği alkaloitler, testesteron hormonuna (bir erkeklik hormonu) eşdeğer etkiler içermektedir. Ayrıca içerdiği arginine (amino asit) sperm üretimi için gerekli bir proteindir. Araştırmalar, Damiana alımının sperm miktar ve kalitesini arttırdığını göstermiştir. Damiana, özellikle cinsellikle ilgili depresyonlara ve korkulara karşı çok etkili bir bitkidir. Erkek ve dişi cinsel sistemlerini güçlendirir. Damiana kadınlar tarafından libido (cinsel arzu) güçlendiricisi ve cinsel soğukluğun (frijit) giderilmesi için kullanılır. Erkekte ise erkeklik gücünü arttırıcı etkileri vardır. Damiana ayrıca idrar yolları iltihabına karşı antiseptik etkisi olan bir bitkidir.
Kullanım Önerisi: Tercihen yemeklerle beraber günde 3 defa 1 kapsül alınabilir. Önerilen dozlarda bilinen herhangi bir yan etkisi yoktur.
Referanslar: 1. Bradley PR, ed. British Herbal Compendium, vol 1. Bournemouth, Dorset, UK: British Herbal Medicine Association, 1992, 71–2. 2. Duke JA. CRC Handbook of Medicinal Herbs. Boca Raton, FL: CRC Press, 1985, 492. 3. Bradley PR, ed. British Herbal Compendium, vol 1. Bournemouth, Dorset, UK: British Herbal Medicine Association, 1992, 71–2. 4. Zava DT, Dollbaum CM, Blen M. Estrogen and progestin bioactivity of foods, herbs, and spices. Proc Soc Exp Biol Med 1998;217:369–78. 5. Blumenthal M, Busse WR, Goldberg A, et al. (eds). The Complete Commission E Monographs: Therapeutic Guide to Herbal Medicines. Boston, MA: Integrative Medicine Communications, 1998, 325–6. 6. Mills SY. Out of the Earth: The Essential Book of Herbal Medicine. Middlesex, UK: Viking Arkana, 1991, 516–7. 7. Leung, Albert and Steven Foster, 1996. Encyclopedia of Common Natural Ingredients Used in Food, Drugs, and Cosmetics, John Wiley & sons, Inc. 8. Review of Natural Products, July, 1996. "Damiana, " Facts and Comparisons. 9. Hoffman, David, The New Holistic Herbal, Element Books Limited, Inc. 1992. 10. Mowrey, Daniel, The Scientific Validation of Herbal Medicine, 1986. 11. Balch, James F. and Phyllis A. Balch, 1990. Prescription for Nutritional Healing, Avery Publishing Group. 12. Hobbs, Christopher, 1995. " Herbal Prescriber" (software). 13. Steinmetz, E.F., 1960. Acta Phytother., 7, 1. 14. Domínguez XA; Hinojosa M, Mexican medicinal plants. XXVIII. Isolation of 5-hydroxy-7,3',4'-trimethoxy-flavone from Turnera diffusa. Planta Med, 30: 1, 1976 Aug, 68-71 15. N.Eröztürk, "Bir Yudum Sağlık”, Anahtar Yayınları, İstanbul,2000
|