Atkestanesi
Gotu Kola (Centella asiatica); genellikle Hindistan, Sri lanka, Madagaskar, Güney Afrika ve tropik bataklıklarda yetişen, narin,yelpaze yapraklı ve adeta yerde sürünen bir bitkidir. Hindistan’ da özellikle meditasyona yardımcı ve Ayurveda için kullanılmakta ve başın üstündeki enerji merkezi olan baş çakrasını ve beynin sağ ve sol yarımküreleri arasındaki dengeyi geliştirdiğine inanılmaktadır. Geleneksel Çin ve Hint tıbbında uzun süredir kullanılmaktadır. Bitki Sri Lanka’ da bir sebze olarak, Çin’ de ise uzun süredir beyin fonksiyonlarını düzenleyici bir kuvvetlendirici (Tonik) olarak kullanılmaktadır. Gotu Kola üzerinde yapılan modern çalışmalarda üç ana etken madde içerdiği bulunmuştur. Bunların başında, bir triperten glikozid bileşiği olan ve antibiyotik olarak sınıflandırılan asiaticoside gelir. Bu özelliği ile Gotu Kola yaraların iyileşmesine yardım edebilir. İkinci en önemli madde bir saponin glikozid bileşiği olan brahmoside veya brahminoside’ dir. Bu maddeler doğal olarak diuretik (idrar arttırıcı) ve hafif yatıştırıcı etkiye sahiptir. Son olarak içerdiği önemli madde ise kuvvetli bir anti-inflamatuar (iltihap giderici) etkiye sahip bir glikozid olan madecassoside’ dir. Gotu Kola ayrıca, Vitamin K, magnezyum, kalsiyum ve sodyum içermektedir. Gotu Kola, sakinleştirici ve yatıştırıcı etkilerinin benzerliği nedeniyle Kola bitkisi (Kola nut) ile karıştırılmamalıdır. Çünkü kola bitkisi ile hiçbir şekilde ilgili değildir ve kafein’ de içermez.
Gotu Kola sağlık için pek çok yararları olan bitkilerden birisidir. İçeriğindeki asiaticoside, kıkırdak ve kemiklerdeki kollajen dokuyu (Bağ dokularının ana unsuru) destekler, kan damarlarını açıp güçlendirir ve beyinde nörotransmitterlerin üretimine yardımcı olurlar. Gotu kola’ nın cilt sorunlarının yanında birincil kullanımı kan damarlarını güçlendirici ve kan akımını arttırıcı etkisiyle varise karşıdır. Yapılan araştırmalar sonucunda, Gotu kola’ nın varisli hastalarda çeşitli düzeylerde düzeltmeler sağladığı bulunmuştur. Gotu Kola özellikle bacaklardaki kan akımını arttırmaktadır. Bu amaçla varis, selülit gibi sorunlara karşı koruyucu olarak ve bacaklardaki yetersiz kan akımını arttırmak amacıyla kullanılmaktadır. Gotu Kola, kan akımı ve nörotransmitterler üzerindeki etkisi sayesinde hafıza zayıflığı, unutkanlık ve konsantrasyon sorunları için de kullanılmaktadır. Gotu Kola üzerine yapılan araştırmalarda, sağlıklı ve güzel görünümlü bir cilt, diğer bağ dokuları, lenf dokuları, kan damarları ve hücre zarı üzerinde önemli etkileri olduğu bulunmuştur. Araştırmacılar bu bitkinin yaraları iyileştiren ve iltihap giderici etkileri olan çeşitli glikozitler içerdiğini de bulmuşlardır. Bu bileşiklerden asiaticosides’ ler sağlıklı bir cilt için gerekli olan lipit ve protein oluşumunu teşvik etmektedirler. Gotu Kola, doku gelişiminin çeşitli aşamalarını da olumlu yönde etkilemektedir. Bunlar arasında; yara veya ülserlerden sonra cilt veya derinin yenilenme işlemi olan keratinizasyon, dokuların onarılmasında ilk basamak olan kollajen sentezi, saç ve tırnak gelişimi ile kıkırdak onarımının desteklenmesi sayılabilir. Gotu Kola ayrıca, ikinci ve üçüncü derece yanıklarda da etkili bir şekilde kullanılabilmektedir. Araştırmalarda iyileşme süresinin ve yara izi diyebileceğimiz doku oluşumunun azaldığı gösterilmiştir. G
Referanslar: 1. Duke JA. CRC Handbook of Medicinal Herbs. Boca Raton, FL: CRC Press, 1985, 110–1. 2. Kartnig T. Clinical applications of Centella asiatica (L) Urb. In Herbs, Spices, and Medicinal Plants: Recent Advances in Botany, Horticulture, and Pharmacology, vol. 3., ed. LE Craker, JE Simon. Phoenix, AZ: Oryx Press, 1986, 145–73. 3. Morisset R, Cote NG, Panisset JC, et al. Evaluation of the healing activity of hydrocotyle tincture in the treatment of wounds. Phytother Res 1987;1:117–21. 4. Kartnig T. Clinical applications of Centella asiatica (L) Urb. In Herbs, Spices, and Medicinal Plants: Recent Advances in Botany, Horticulture, and Pharmacology, vol. 3., ed. LE Craker, JE Simon. Phoenix, AZ: Oryx Press, 1986, 145–73. 5. Mahajani SS, Oberai C, Jerajani H, Parikh KM. Study of venodynamic effect of an Ayurvedic formulation of Centella asiatica using venous occlusion plethysmography (VOP) and laser-Doppler velocimetry (LVD). Can J Physiol Pharmacol 1994;72(suppl 1):180. 6. Pointel JP, Boccalon H, Cloarec M, et al. Titrated extract of Centella asiatica (TECA) in the treatment of venous insufficiency of the lower limbs. Angiology 1986;37(5):420–1. 7. Bossé JP, Papillon J, Frenette G, et al. Clinical study of a new antikeloid drug. Ann Plastic Surg 1979;3:13–21. 8. Murray MT. The Healing Power of Herbs. Rocklin, CA: Prima Publishing, 1995, 173–83. otu Kola bağ dokularını güçlendirmekte ve katılaşmış-sertleşmiş bağ dokusu oluşumunu (selülit’ te olduğu gibi) ise azaltabilmektedir. Sertleşmiş bağ dokuları ise, skleroderma (Deri sertleşmesi) ‘ nın bir işaretidir. Gotu Kola’ nın, selülit ve varisli damarlar üzerindeki etkisi klinik olarak da kanıtlanmıştır. Diğer tedavi yöntemleriyle başarı sağlanamamış 65 hasta üzerinde yapılan bir çalışmada, hastaların %58’inde çok iyi bir netice, %20’sinde tatmin edici bir netice elde edilmiştir. Diğer çalışmalarda ise başarı oranı %80 civarında olmuştur. Son zamanlarda yapılan bir araştırmada ise, Gotu kola’ nın dolaşım sistemi üzerinde de pozitif etkilere sahip olduğu gösterilmiştir. Vücuttaki kılcal damarlar dahil tüm damarları güçlendirerek kan akışını olumlu yönde etkilemektedir. Gotu Kola’ nın özellikle hareketsiz veya bir hastalık nedeni ile sürekli olarak yatağa bağlanmak (yatalak) zorunda olan kişiler için de faydalı olduğu gözlenmiştir. Bitki, filibit (flebit-toplardamar yangısı), varis, bacak krampları, bacak şişkinliği, bacaklarda ağırlık veya karıncalanma için de başarıyla kullanılmaktadır. Yine yakın zamanda (1995) yapılan bir araştırma ise bitkinin, laboratuar şartlarında oluşturulan kültür tümör hücrelerini de yok ettiği gösterilmiştir. Bu bataklık bitkisinin yaprakları dünyanın birçok yerinde yüzyıllardır lepra (cüzam), kanser, cilt hastalıkları, artrit (eklem iltihabı) ve basur (hemoroid) için kullanılmaktadır. Son 5-10 yıl içerisinde ise özellikle batı ülkelerinde hafızayı güçlendirmek ve sakinleşmek için bir sinir ya da beyin toniği olarak kullanılması oldukça popüler olmuştur. Bu nedenle Gotu Kola "Beyin Gıdası" olarak da bilinmektedir. Bu doğu kökenli bitkinin hafif sakinleştirici, endişe ve kaygıyı giderici, anti-stres etkilerinin yanında konsantrasyon ve hafıza gibi zihinsel (mental) fonksiyonları arttırıcı etkileri belirlenmiştir. Bitkinin sakinleştirici etkisi uykusuzluk probleminin üstesinden gelmek için özellikle önerilebilir. Bitki ayrıca, yoga veya meditasyon egzersizleri için sakinleşmeye de yardımcıdır. Bitki yaygın olarak hem fiziksel hem de zihinsel yorgunluk için de kullanılmaktadır. Onun vücut üzerindeki sakinleştirici etkisi nedeniyle bitki özellikle merkezi sinir sistemini desteklemek için de kullanılmaktadır. |